Pleidooi voor het belang van beschimping
HALLO, wil er af en toe nog iemand opstaan voor het vrije woord, nondeju?
Daar was weer een zoveelste voorbeeld van mensen die andermans feestje willen verzieken door "diversiteit" en "inclusiviteit" te preken, maar daarmee in de praktijk louter exclusiviteit en uitzonderingen voor zichzelf willen afdwingen. Zelfs in een Achterhoek waar een compleet festival zichzelf dit weekend niet al te serieus zat te nemen, wist de tomeloze agressie van aanstootnemers door te dringen om absurde eisen te stellen.
Op een van de vele bordjes waar het enorme feestterrein mee opgeleukt werd, noemde de Zwarte Cross zichzelf "abject en infaam" en op het persterras stond een bord met "Nepnieuws hier volop verkrijgbaar", maar van de marching armies of progressive madness mag een shoarmastandje onder geen beding "Allahs Afbakbar" worden genoemd, en is een zeildoek met een Sjakie & de Chocoladefabriek-gerelateerd fotograpje (de tekst "Leve de kleurling" bij een oranje Oempa-Loempa) een vorm van racisme. HOE DAN?
De Zwarte Cross voelde zich helaas genoodzaakt om vanwege een toenemende "grimmige sfeer" de koddige uitingen van het terrein te verwijderen. Weer wint de waanzin van de redelijkheid, tast de regressief-linkse zuurgraad de luchtige spot aan, en weer claimen agressieve "progressieven" een uitzonderingspositie voor zichzelf en de islam. Zij Die Niet Beschimpt Willen Worden eisen van anderen dat er aan hun eisen gehoor wordt gegeven, of anders...
De absurditeit van de aanval op het festival kan niet duidelijker in beeld gebracht worden dan op de Insta van rapper Sevn Alias. Die plaatste een video van zijn eigen optreden op het festival: een kolkende feesttent vol voornamelijk blanke boeren die de pan uit bouncen, toont hoe kleurenblind de Zwarte Cross en haar bezoekers zijn - gewoon allemaal samen feest. Die video werd na het uitbreken van de #fophef echter onmiddellijk opgevolgd door een nieuw bericht, waarin de Surinaamse rapper uit 020-West (die zijn eigen VvMU graag omzet in rijmelarij over vrouwen en stereotypes over joden) zegt dat hij het afbakbordje "voor geen goud support", en niet naar Lichtenvoorde gekomen was als hij geweten had dat het er stond. Of het nou ondankbaar is, of domweg dom, dan heb je toch je prioriteiten niet op orde, of zijn wíj nou gek?
Het belang van beschimping
Het meest wrange is nog dat spot, satire en beschimping juist bijdragen aan gelijkwaardigheid. Als iedereen gelijk is voor de grap, is niemand nog een buitenbeentje. Iedereen die het mikpunt van een grap wordt, hoort bij de club. Je moet je geest sowieso al in een rare knoop leggen om "haat" of "islamofobie" te zien in een woordgrap en een fotosoepje, maar het feit is dat niemand op de Cross gespaard wordt: Poetin, de gays in homocafé De Kast (lol), Jezus Christus, aanwezige media, optredende artiesten en in wezen iedereen: "Neem uzelf niet zo serieus, dat doen wij ook niet." Dus óók Allah had een bordje.
Het is pas "racisme" als het zich tegen één groep richt, met het doel om die groep uit te sluiten. Op geen enkele manier was daarvan sprake op de Cross - dat ziet iedereen die 3 seconden nadenkt en eerlijk oordeelt. Luchtige spot, koddige kritiek en heilzame humor op een meerdaags openluchtfeest waar iedereen is uitgenodigd, verbindt juist iedereen met alles en als er één ding is dat de Deugbridages op sociale media niet meekrijgen, is hoe fucking onmeunig gezellig iedereen het met elkaar heeft op een festivalterrein waar de rolstoelers letterlijk op handen gedragen worden, alsook ruimhartig verzorgd. Zelfs uw eigen tendentieuze GeenStijl was welkom, en deelde een backstage met De Flikkers die aan onze rechterkant De Kast vulden, en met Kamerleden van GroenLinks en SP die aan onze linkerkant metalbar Harder rockten met hun Gitarencoalitie. Ontzettend lekker bier mee gedronken, allemaal.
**Kruipende cultuur van censuur
**Anderzijds zorgt beschimping ook voor een gezonde maatschappelijke rem: als niemand boven grappen wordt verheven en niemand wordt vrijgesteld van spot, kan niemand een (valse) exclusiviteit voor zichzelf claimen. Als je toegeeft aan bekrompen naargeestigheid en dat gaat belonen door uitingen te (zelf-) censureren, gaan de grimmige onredelijken geloven dat ze gelijk hébben dat hun afkomst, religie of overtuigingen werkelijk de uitzonderingspositie verdienen waarin ze zijn gevrijwaard van spot en satire. En iedere keer als ze zo'n Pyrrhusoverwinning boeken, wordt hun toch al ongezond lage latje nóg lager gelegd voor een volgende confrontatie met vrije comedy.
Rowan Atkinson beschreef dit fenomeen in 2012 al als de 'creeping culture of censoriousness' (kijktiplink), en in 2019 lijkt er alleen maar vaker aan toegegeven te worden terwijl de behoefte aan gepaste middelvingers naar die doorgeslagen deugmeute veel prangender is. Gevolg is dat je hier weer van die lange lappen tekst moet lezen om nóg maar eens aan te horen wat voor de meesten hier al lang gesneden koek is: de vrijheid van meningsuiting is ons allerhoogste goed, de paraplu waaronder al het andere beschermd wordt.
Brengt ons bij een prangende slotvraag. De verontwaardigde vuilbekken horen we luidkeels. Maar waar zijn in dezen de cabaretiers, de Ali B's, de muzikanten, de theatermensen, de festivalcollega's en de cultuurkaternen in de kranten - kortom de culturele sector van om het even welke kleur of overtuiging, om hun vakgebied, hun beroepsgroepen en bovenal: hun recht op vrije meningsuiting te verdedigen en te beschermen tegen de oprukkende agressie van naargeestige stukken ongeluk die anderen hun plezier, hun vrijheid en hun ongedwongen feestje willen afpakken? Is er nog *iemand* met bekendheid en/of een publiek bereik die nog opstaat voor de vrijheid van ROFLOL-uiting, of zijn we echt overgeleverd aan Janine Abbring?
We horen *niemand*. Krekels in de kranten, stilte op het nieuws, tumbleweed in de twitteraccounts van BN'ers. Zijn ze het soms stilletjes eens met deze mob rule tegen de vrije mening, of zijn ze serieus bang voor de randstedelijk-linkse parade van doorgeslagen diversiteits-droeftoeters? “As soon as you start apologizing to the mob, you might as well give hecklers the stage” - Ricky Gervais zei het vorige week in deze podcast met Sam Harris. Sta op, godverdomme, tegen de irrationele en onredelijke gekte van een paar geschifte figuren, recht de rug en laat de bordjes van de vrijheid van meningsuiting niet verhangen.